رابر لاینینگ (Rubber Lining) همان پوشش لاستیکی می باشد که با عناوین آستر لاستیکی، عایق لاستیکی، عایق ضد سایش، عایق ضد اسید، عایق مخازن و یا لاستیک کاری مخازن اطلاق می گردد. رابر لاینینگ به روشی از محافظت سطوح در مقابل خوردگی گفته می شود که در آن کل سطح توسط لایه ای از لاستیک که معمولا به ضخامت ۳ الی ۱۰میلیمتر و در موارد خاص تا ۲۰ میلیمتر پوشش داده می شود.
معرفی رابر لاینینگ (آستر لاستیکی)
به منظور محافظت از سطوح فلزی در مقابل خورندگی مواد شیمیایی مختلف و یا سایش استفاده می‌شود. همچنین علاوه بر سطوح فلزی، سطوح بتنی نیز به منظور جلوگیری از نفوذ مواد شیمیایی مختلف و یا تخریب توسط مواد ساینده توسط رابر لاینینگ محافظت می شوند. با این امر طول عمر مخازن افزایش می یابد. البته شایان ذکر است که رابر لاینینگ فقط برای محافظت از دیواره مخازن به کار نمی رود بلکه هر جایی که عوامل شیمیایی و عوامل سایشی باعث از بین رفتن سطح فلز شوند از رابر لاینینگ استفاده می شود مثل دیواره لوله ها، فلنج ها، پوسته های پمپ، پروانه های معادن و دیواره آسیاب ها، راکتورها، حوضچه ها، دودکش ها، اتصالات و … .
انواع رابرلاینینگ ها
الف: رابر لاینینگ بر اساس روش اعمال به دو دسته تقسیم بندی می شوند.
1- رابر لاینینگ به روش گرم: جنس خام لاستیکی به صورت شیت تهیه شده و در مخزن یا قطعه نصب می شوند پس از نصب جهت دستیابی به مقاومت شیمیایی و خواص مکانیکی مطلوب، ولکانیزاسیون بسته به ابعاد قطعه، داخل اتوکلاو با فشار و حرارت بالا و یا توسط بخار یا آب و یا هوای داغ در محل کاردهی قطعه نیز، انجام می گیرد. ممکن است فرمولاسیون لاستیک به گونه ای طراحی شود که پوشش لاستیکی در مدت زمان طولانی تری ولی در دما و فشار محیط به صورت خود پخت، ولکانیزه شود.
2- رابر لاینینگ به روش سرد: جنس خام لاستیکی توسط تولید کننده ولکانیزه شده و شیت پخته شده در محل نصب می شود و در این روش نیازی به عملیات پخت نیست و پس از اجرا می‌توان مخزن را مورد بهره برداری قرار داد.
ب: رابر لاینینگ بر اساس سختی به دو دسته تقسیم می شوند.
1- رابر لاینینگ نرم: به لاستیک هایی که سختی آنها در محدوده shore A قرار گیرد رابر نرم گویند.
2- رابر لاینینگ سخت: به لاستیک هایی که سختی آنها در محدوده shore A قرار نگرفته و به shore D منتقل شوند رابر سخت می گویند. رابر های سخت دارای مقاومت شیمیایی در برابر اسید ها و بازها و سایر حلال ها هستند ولی دارای یک محدودیت می باشند که در محل هایی که دائما تحت تنش مکانیکی قرار دارند قابل استفاده نیستند.
ج: جنس پلیمر پایه پوشش های لاستیکی بسته به شرایط کاردهی متفاوت است.
برای حفظ کیفیت رابر لاینینگ مواردی را باید رعایت کرد:
1- ضربه نخوردن به آن هنگام چکش زدن و یا هنگام جوش کاری.
2- عدم قرارگیری مستقیم مخازن در زیر نور آفتاب.
3- دوری از هر گونه عملیات حرارتی چون جوشکاری در نزدیکی مخازن ضروری است.
نکاتی که برای محافظت از رابر لاینینگ باید رعایت کرد:
1- برای جلوگیری از سوراخ شدن آن از ورود به مخازن همراه با کفش می بایست خودداری شود.
2- از تماس این آستر ها با اشیای نوک تیز و برنده پیش گیری شود.
3- کنترل چند ماه یک‌بار و نظارت برای سالم بودن رابر لاینینگ می تواند از خطرات احتمالی چون سوراخ شدن جلوگیری به عمل آورد.
سخن آخر
رابر لاینینگ برای مقاومت در برابر سایش تجهیزات و مصالح، عامل مهمی برای بهره برداری در معادن است. به طور قابل توجهی از سایش تجهیزات پیشگیری کند. استفاده از رابر لاینینگ برای مقاوم سازی فلز در برابر پدیده های آب و هوایی کاربرد دارد. قرارگیری فلز مقابل با شرایط آب و هوایی و مواد شیمیایی آن را آسیب پذیر می نماید. بنابراین برای طولانی شدن عمر قطعات فلزی، صنعت از آن بهره می برد. صنایع مختلفی از قبیل صنایع شیمیایی، نفت و گاز، صنایع غذایی و صنایع دارویی در کشور است که از رابر لاینینگ استفاده می شود.
