واشر Washer، حلقه اى است كه در صنعت با اشکال مختلف ساخته مى شود. واشر ها دارای كاربرد هاى متفاوت و زیادی، در انواع پيچ و مهره ها و اتصالات هستند. مطابق استاندارد ها، انواع واشر را با قطر هاى خارجى، داخلى و ضخامت های گوناگون مى سازند. در واقع میزان ضخامت واشر به نوع پيچ و مهره، بار، ميزان خورندگى و غیره بستگى دارد. در ادامه با انواع واشر آشنا خواهیم شد.
مزایای واشرها
- جلوگیری از چرخش پیچ و مهره
- بیشتر کردن قدرت اتصال پیچ و مهره
- توزیع یکنواخت نیرو و فشار در سطح اتصال
- افزایش مقاومت و استحکام در زیر واشر
- ارزان بودن و نسبت به پیچ و مهره و کرپی به سادگی قابل تهیه هستند
ویژگی واشر
واشرها به دلیل ایجاد اصطحکاک باعث استحکام بیشتر اتصالات می شوند. اتصالات پیچ و مهره معمولا اصحکاک زیادی ندارند و به راحتی می توانند باز و یا شل شوند. در نتیجه برای ایجاد اصطحکاک بیشتر و جلوگیری از باز شدن پیچ و مهره، از یک واشر متناسب با نوع پیچ و مهره استفاده می شود.
اندازه‌گیری واشر
واشرها را از روی چند عامل اندازه گیری و سایز بندی می شوند:
- قطر درونی
- قطر بیرونی
- ضخامت واشر
- قوس تراش لبه های واشر
- قوس تراش سطح واشر
جنس واشر
جنس واشرها از دو نوع فلز یا پلاستیک ساخته می شود. واشرهای فلزی با استاندارد های گوناگون در جنس های مختلفی مانند آهن، خشکه و فولاد، موجودند. مثالا: در صورتیکه پیچ و مهره گالوانیزه یا آبکاری شده باشد، واشر هم متناسب با آن انتخاب می شود.
بر روى بعضى از واشرها عباراتى حک شده‌اند، مثل: 316 یا A4 Stainless Steel که بیان کننده متریال واشر می باشند. واشر های دارای متریال هاى استنلس استیل با گرید A4 و A2 دارای مقاومت بالایی در برابر محیط هاى خورنده هستند. همچنین واشر با متریال گرید A4 مقاوم در برابر محیط‌هاى نمک دار و یا آب دریا می باشند.
انواع واشر
-
واشر تخت – Flat Washer
ساده ترين و رایج ترين واشر مى باشد. براى توزيع فشار و يا به عنوان يك اسپيسر-فاصله انداز استفاده مى شود.
-
واشر فنری – Split Lock
دارای خاصیت فنرى می باشد. فنری بودن این نوع واشر، باعث می شود که پیچ و مهره در برابر ارتعاشات مقاومت پیدا کنند و اتصالات محکم تری ایجاد شود. برای ایجاد خاصیت فنرى در این نوع واشر، یک برش در حلقه ایجاد می کنند که این کار باعث می شود دو لبه واشر بالاتر قرار گیرند.
-
واشر تخت ضربه‌گیر – Fender Washer
همان واشر تخت معمولى با قطر خارجی بیشتر می باشد. مزیت آن بیشتر بودن سطح است که باعث ضربه‌گیری بیشتر و توزیع فشار بیشتر نیز می شود. این نوع واشرها براى فلزات نرم مثل: آلومینیوم و …کاربرد دارند.
-
واشر برجسته – Finishing Washer
به آن واشر پرداخت شده نیز می گویند، معمولا برای ایجاد زیبایی بیشتر در اتصال استفاده می‌شود. درون این واشر، یک گودی وجود دارد که پیچ در آن فرو مى رود.
-
واشر مربعى – Square Washer
نوعی واشر که بخاطر شکل ظاهری آن که شبیه مربع است، واشر مربعی نامیده می شود.
-
واشر قفلى دندانه داخلى – Internal Tooth Lock Washer
دلیل اصلی نامگذاری آن، این است که در سطح داخلى خود دارای دندانه می باشد. از آن برای اتصالات با فشار کمتر استفاده می‌شود زیرا فشار ورودی در این واشر نسبت به سایرین کمتر خواهد بود.
-
واشر قفلى دندانه خارجى – External Tooth lock washer
دقیقا برعکس واشر دندانه داخلی می باشد و در سطح خارجی خود دارای دندانه است. این نوع واشر نسبت به نوع دندانه داخلی مقاومت بیشتری در برابر بار دارد و سطح بیشتری را اشغال می کند.
-
واشر قفل کننده گوه اى – Wedge Locking Washer
این نوع واشر در قسمت میانی خود، دارای قسمت گوه ای است و دلیل نام گذاری اش همین می باشد. واشر گوه ای به خوبی قفل شده و اتصالی مستحکم ایجاد می کند، به همین دلیل از آن ها در اتصالاتی که ارتعاش شدیدی دارند استفاده می شود.
-
واشر لب پر
بریدگی که در یک لبه خود دارد، سبب اشغال فضای کمتر خواهد شد. از این واشر به خاطر وجود بریدگی لبه آن، در محیط ها و اتصالاتی که فضای کمی دارند استفاده می کنند.
-
واشر سیل کننده – Sealing Washer
این واشر داراى یک لایه نئوپرون در زیر خود است، به همین دلیل از آن برای آب بندى استفاده می شود. منظور از کلمه سیل کننده در این واشر، آب بندى و مهر و موم کردن می باشد. لایه نئوپرون در زیر این واشر با کمک لایه فلزى که در نزدیکی پیچ قرار دارد به راحتی آب بندى را انجام مى دهند و همچنین لایه لاستیکی در این واشر، باعث دمپ شدن ارتعاشات می شود. بطور معمول از این واشر در محیط ها و اتصالاتی که در معرض ورود و خروج آب و هوا هستند، استفاده می شود.
-
واشر شانه – Shoulder
از واشر شانه برای عایق بندی پیچ، سیم و قسمت های مختلف مونتاژ استفاده می شود که از الیاف شیشه، فنولیک، نایلون و فلزات تولید شده اند.
-
واشر C شکل – C-washer
واشر سی- C، مانند واشر تخت می باشد، با این تفاوت که شکافی از سوراخ وسط برش داده شده که شکل “C” را تداعی می کند. دلیل ساخت این واشر به این شکل این می باشد که، روی پیچ و شافت به داخل و خارج از محل خود قرار گیرد و بدون نیاز به برداشتن بست، می توانید اقدام به تنظیم یا تعویض واشر C نمایید.
-
واشر ضد آب – Countersunk
این واشر با نام واشر های اتمام نیز شناخته می شود. واشر های ضد آب دارای یک پیشخوان هستند که سر بست را می گیرد. این نوع واشر کمک به ایمن سازی سطح واشر را می کند و دراری اشکال مختلفی هستند.
- شناور 90 درجه
- شناور زاویه ای
- فلنج
